دستورالعمل های فني جهت افزايش عملکرد مزارع ذرت

آماده سازی زمين : ذرت گياهي است که کشت و برداشت آن کاملا” مکانيزه مي­باشد.  ذرت در کلیه خاکهایی با بافتهای مختلف قابل کشت است و در خاکهای لومي، عميق، بدون زه آب و  غني از هوموس بهترین شرایط رشد را دارد. درپائيز بازدن شخم عميق(30 سانتيمتر) ودرصورت نياز دربهار درمرحله گاورو شدن شخم بهاره(15سانتيمتر) ودرصورت وجودکلوخه با دو بار زدن ديسک ولولرزمين آماده کاشت مي­شود.ذرت حساس به شوری بوده و واکنش خاک مناسب برای رشد بهينه آن 8/7-5/5PH= است.

تناوب زراعي: ذرت در تناوب زراعي بعداز گياهاني قرار مي­گيرد که اين گياهان بتوانند مواد غذايي کافي در زمين باقي گذاشته وزمين را نرم وقابل نفوذ نمايند.  بعد از يونجه، شبدر ،سويا ، سيب زمينی وغلات ميتوان ذرت راکاشت نمود.

عمق و روش­­کاشت: شرايط اقليمي ورقم عمق کاشت راتعيين ميکند عمق مناسب کاشت ،عمقي است که به بذرفرصت جذب آب داده و درمقابل پرندگان حفاظت نمايد، حداقل عمق کاشت ذرت4 سانتي متر وحداکثر آن 7 سانتي متراست که به بافت و شرايط خاک بستگي دارد.عمق کشت  در خاکهای سبک بيشترودر خاکهای سنگين کمتراست).بهترين روش کاشت روشي است که بذور­ را در عمق صحيح قرارداده وتماس خوبي را­ برای بذر با خاک فراهم ميآورد. کاشت رديفي­که با بذرکارهای پنوماتيک وساير بذرکارهای ذرت بافاصله رديف کاشت 75-70 سانتيمترتنظيم شده باشدانجام مي­گردد و معمولا”همراه بابذرافشاني فاروئرنيز جويها (عمق 15-10 سانتيمتر)راجهت آبياری ايجادمي نمايد.

تاريخ کاشت: 1-کاشت ارقام ديررس مانندKSC711 وKSC704 درشهرستانهای کامياران ومريوان وسنندج درنيمه دوم ارديبهشت ماه( 15/2) دارای بيشترين عملکرد دانه  مي باشند. تأخير درتاريخ  کاشت(يعني تاريخ اولين آبياری ) موجب کاهش محصول خواهدبود.

2-کاشت ارقام متوسط رس مانند KSC604و647 کرج ازنيمه دوم ارديبهشت الي اواخرآن درمناطق سردمعتدل استان.

3-کاشت ارقام زودرس KSC305و KSC301 درمناطق سرداستان بعدازرفع سرمای بهاره يعني اوائل خردادماه مي باشد.

4-کاشت ارقام متوسط رسKSC604، زودرسKSC301 وخيلي زودرسKSC108 برای هدفهای خاص برداشت دانه ويا علوفه بعنوان کشت دوم بعدازبرداشت غلات درمناطق معتدل سرد استان مناسب مي باشد.

5- کاشت ارقام ديررس سينکل­کراس711، سينکل­کراس704 و سينکل­کراس756 درکشت بهاره به منظورذرت علوفه ای توصيه مي­گردد کاشت درتاريخ 30 /2-15/2 دارای بيشترين محصول علوفه ای خواهد بود.

مصرف­کودهای شيميايي:

ميزان كود مورد نياز ذرت و  روش مصرف کود شيميايي بر اساس آزمون خاك تعِِيين گردد. کود شيميايي فسفره، پتاسيمی، يک سوم کود ازته و  برخي ازکودهای ريزمغذی در بهار قبل از انجام کشت  توسط بذرکار دارای مخزن کود انجام گيرد. بقيه کود ازته به دليل حلاليت نسبي زياد ازت به صورت تقسيط حداقل در دو مرحله(مصرف بقيه کود ازته توصيه شده بطور مساوی به صورت سرک  در دو مرحله 8-6 برگی و گلدهي) سپس بعد از  هر مرحله کوددهي آبياری انجام گردد.

ميزان ونوع بذرمصرفي وتراکم بوته: نسبت به وزن هزار دانه ارقام ذرت ميزان بذر مصرفي متفاوت واز 25-20 کيلوگرم در هکتار برای کاشت ذرت دانه ای توصيه ميشود.برای داشتن تراکم مطلوب زمان برداشت به دليل تلفات بوته ازکاشت تابرداشت که دربيشترمحيط ها حدود 20% است تراکم توصيه شده را بايد به مقدار (درصد تلفات -1)تقسيم نموده تاميزان بذرتوصيه شده به دست آيد .مثلا”اگرتراکم توصيه شده 60000  بوته درهکتارباشد،تراکم بوته توصيه شده درشرايط زارع به اين  صورت محاسبه شود.                                                                                                                    بوته درهکتار             75000= (2/.-1) ÷6000

چنانچه دريک کيلو بذر3500 دانه بذر وجودداشته باشد اين تراکم از مصرف 4/21کيلوگرم بذردرهکتاربه دست ميآيد. ودرکاشت مزارع  ذرت علوفه ای به اين مقدار 15%-10% افزوده مي­شود

عوامل­کاهش تراکم بوته:1- ميزان بذرکاشته شده کم باشد.2- بستربذرنامناسب باشد .3- بذورکشت شده زنده نباشند.

آبياری: ذرت به کمبود رطوبت حساس می باشد.  خشکي درطي مرحله استقرارگياه مي­تواند منجربه مرگ گياهچه جوان ودرنتيجه کاهش تراکم بوته شود. درحوالي مرحله گلدهي (حدود دو هفته قبل تا دو هفته بعدازظهورکاکلها) ذرت بسيارحساس به تنش رطوبت است و اگر خشکي در اين دوره اتفاق بيافتد، عملکرد دانه به شدت کاهش می یابد. لوله شدن برگهای ذرت درزمان رشد و نمو  نشان دهنده نياز شديد گياه به آب است و بايد  سريعا”نسبت به آبياری اقدام در ضمن به این نکته بایستی توجه داشت که هيچگاه ذرت دراين شرايط فرارنگيرد زيرا موجب کاهش عملکرد خواهدشد. در مناطق سردمعتدل استان با توجه به بافت خاک، مرحله رشد فيزيولوژيکي دور آبياری 10-7 روز  توصيه می شود.

کنترل علفهای هرز:

الف- مبارزه مکانيکي: زدن کولتيواتور بين رديفهای کاشت درمرحله دو و سه برگه شدن ذرت.

ب-مبارزه شيميايي:1– استفاده ازعلف­کش آترازين به مقدار 5/1-1 کيلوگرم بعد ازکاشت وقبل ازسبزشدن ذرت.2- مصرف علف کش توفوردی به ميزان 5/1ليتردرهکتاربعد از رويش علف های هرز درمرحله 7-5 برگه شدن ذرت. صدمه علفکش با دز بيش از حد موجب ناهنجاری وبدشکلي بوته های جوان وزردی ،سوختن و خشک شدن برگها مي­شود.لذا دراستفاده ازعلفکش دقت لازم اعمال گردد.

کنترل آفات:

1-کرم طوقه بٌر (اگروتيس) دراثرحمله لاروهای آفت (به بوته ذرت از محل طوقه ياکمي پائين تر)  دراوائل رشد، بوته پژمرده شده ومي­افتد. روش های مبارزه بااين آفت شامل:دفع علف های هرز مزارع ذرت وشخم زمين بعد از برداشت محصول درپائيز، ضدعفوني خاک باحشره کش ودرصورت مشاهده لکه های آلوده درمزرعه بوسيله طعمه مسموم انجام مي­شود .

2- کارادرينا ( لاروهای جوان به برگ ذرت حمله مي­کنند) از آفات ديگر ذرت درمنطقه مي­باشد که مي­­توان باحشره­کش آن را دفع نمود.

کنترل بيماری ها:بيماری سياهک ذرت ندرتا”درسطح استان مشاهده مي­شود،برای جلوگيری از آلودگي مزارع واشاعه بيماری  تناوب زراعي وضدعفوني بذر مي­تواند درکاهش خسارت بيماری مؤثرباشد.

زمان برداشت: برداشت ذرت دانه ای هنگامي است که برگهای پائين تراز بلال وهمچنين  غلاف وبه رنگ زرد در آمده و سفت شده دانه و تشکيل لايه سياه در محل اتصال دانه به بلال پديد آيد .برداشت با کمباين مخصوص ذرت مجهزبه ­هد انجام مي­شود. دان ذرت در زمان برداشت رطوبت بالايي دارد ودر صورت انبار نمودن آن کپک زده واز بين مي رود برای جلوگيری ازفساد ذرت پس ازبرداشت به وسيله تريلرهای مخصوص حمل و به ايستگاه های خشک کني جهت خشک نمودن ورساندن رطوبت دانه به 14 %  (رطوبت استاندارد )انتقال داده ­شود.سپس کيسه گيری  وجهت مصرف انبار­گردد .